Leeswerk.nl
Plantenboeken opengelegd

Sitemap
Index

Plantaardigheden.nl
Artikelen over planten

Leesmaar.nl
Dodoens en andere bijzondere boeken

Flora Batava

Berberis vulgaris - Gemeene Berberis

Groeiplaatsen.

In droge zandige gronden.

Aan den Heerenweg bij Haren, en bij de Mickelhorst buiten Groningen, bij het dorp Warnsveld in het kwartier van Zutphen, op duingrond onder Velsen, in het Bosch bij Saxenburg onder Bloemendaal, in de voorduinen van Overveen, tusschen Warsenaar en den Haag, en in de duinen ten noord-ooste van den Scheveningschen weg op de hoogte van de laan van Zorgvliet.

Kragt en Geneeskundig Gebruik.

De Bast, Vrucht en Zaden verdienen volgens Bergius gebruikt te worden. De versche Bast zou eene versterkende en purgerende kracht bezitten, doch de vruchten worden het allermeest en met nut gebruikt in alle Koorts-ziekten, vooral bij Gal- en Rotkoortsen, als ook in het Gal-kolijk.

Huishoudelijk Gebruik.

De vruchten of Beziën hebben een aangenaam zuur, en komen als gezuikerd ooft dikwijls op onze tafels voor. Het uitgeperste sap kan in plaats van Citroen vooral tot het maken van Punch gebruikt worden, en wordt zelfs gehouden alle zuren uit het Plantenrijk in zuiveren smaak te overtreffen. Van dit sap met zuiker bereid, kunnen aangename koekjes of tabletten gemaakt worden, welker bereiding door Knoop in zijne Fructuologia (*) is opgegeven. In Zweden wordt van deze vrucht wijn en azijn gemaakt (Swed. Abh. th. XI). Onder Appelen en Kweeën gestoofd, maken zij dezelve zeer aangenaam. Ook de Bladen hebben den smaak van Zuring, en kunnen hiervoor bij de spijzen of als Salade gebruikt worden. Wortel en Bast geven eene gele kleur, en men bedient er zich vooral in Polen van, om het Turksch leder eene glansachtige gele kleur te geven. (Linn. Mattuschka.) Het sap met aluin in azijn ontbonden, geeft eene roode kleur. (Reuss.) Van het wortelhout worden fijne Neurenburger waren (**) gemaakt. Het hout van den stam is hard en wordt door schrijnwerkers tot inleggen gebruikt. (Matt.) Deze Heester kan tot heggen dienen, maar geeft dan weinig vrucht. Het stuifmeel der Bloemen doet geen nadeel aan de bijstaande granen, zoo als sommigen gemeend hebben. (Hann. Mag. aangehaald door Beckman.) De Bijen azen bij uitnemendheid gaarne op de Bloemen.

Men kweekt ze van stek of door uitloopers der wortelen zeer gemakkelijk voort. Om vele en goede vruchten te hebben, moeten in de herfst alle in dat jaar gemaakte loten afgesneden worden. (Miller.)

<< Noot Luc: (*) Fructuologia: 'Fructologia, of, Beschryving der vrugtbomen en vrugten die men in de hoven plant en onderhout waar by derzelver differente benamingen, voortteeling, groei-plaatzen, cultuur, en huishoudelyk gebruik, als mede het confyten en meer andere toebereidingen der vrugten, enz., nauwkeurig aangewezen worden. Alles door een veeljarige Ondervinding opgestelt, ten dienste en vergenoegen der Tuin-Liefhebbers' door Johann Hermann Knoop (met Platen, Vertonende alle Vrugten naar het leven, die in dit Werk vervat zyn) te Leeuwarden Gedrukt by {Abraham Ferwerda en Gerrit Tresling} Boekverkopers, 1763'. zie: http://library.wur.nl/speccol/fruithof/pomologia/

(**) Neurenburger waren: wat men in het Engels Hardware, en in het Frans Quincaillerie noemt. Dus allerlei gebruiksvoorwerpen uit koper- of ijzerwerk en hout: potten, pannen, kandelaars en dergelijke.>>